17 May-homofobiyaya qarşi beynəlxalq mübarizə günü

Müxtəliflikdə bərabərlik üçün
 
Bərabərlik və ayrı-seçkilik Prinsipi insan hüquqlarının qorunmasının əsas elementidir. O, Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasında (maddə 14) və dövlət hakimiyyəti tərəfindən hər hansı əlamətə görə ayrı-seçkiliyi qadağan edən Konvensiyaya 12 saylı protokolda təsbit edilmişdir.
 
Təəssüf ki, Avropa Şurasının üzvü olan bir çox dövlətlərdə homofobiyanın təzahürləri lezbiyenlərin, geylərin, biseksualların və transseksualların (LGBT) əsas hüquqlarının sistematik şəkildə pozulmasını göstərir. Əksər hallarda bu pozuntular vətəndaşları ayrı-seçkiliyin bütün növlərindən, bəzən də onların fəal köməyi ilə müdafiə etməyə borclu olan hakimiyyətin razılığı ilə baş verir.

Homofobiya, transfobiya və bifobiyaya Qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü ərəfəsində Avropa Şurası özünün cinsi oriyentasiyasından, qender identikliyindən və cinsi xüsusiyyətlərindən asılı olmayaraq, bütün insanları ədalətə və ayrı-seçkilikdən tam müdafiəyə çağırıb.

 
"Cinsi oriyentasiyaya və qender identikliyinə görə ayrı-seçkilik yolverilməzdir, özü də ayrı-seçkiliyə qadağa qanunvericilikdə dəqiq yazılmalı və bizim bütün üzv dövlətlərimizdə praktikada tətbiq olunmalıdır»
 
BMT-nin məlumatına görə, dünyanın 80-dən çox ölkəsində hələ də cinsi yetkinlik yaşına çatmış şəxslər arasında qarşılıqlı razılıq əsasında cinsi aktları qadağan edən qanunlar fəaliyyət göstərir.

Bu barədə YUNEYDS-in icraçı direktoru Mişel Sidibe bildirib ki, homofobiya və böyüklərin cinsi davranışının kriminallaşdırılması qarşılıqlı razılığa əsaslanan, HİV-ə qarşı effektiv mübarizə üçün əsas maneələrdir. O əlavə edib ki, diskriminasiya qanunları insanları "gizli şəkildə getməyə" məcbur edir və həm İİV-in profilaktikası üzrə proqramların həyata keçirilməsinə, həm də İİV-lə yaşayan insanlar üçün müalicəyə çıxışa mənfi təsir göstərir.
 
YUNEYDS bütün hökumətləri kişilərlə, lezbiyenlərlə və transqenderlərlə cinsi əlaqədə olan kişilərə qarşı stiqma və ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması üçün addımlar atmağa, insan hüquqlarına riayət olunmasını və İİV-lə bağlı profilaktikaya, müalicəyə, qulluğa və dəstəyə ümumi girişin təmin olunmasını təmin edəcək sosial və hüquqi mühit yaratmağa çağırıb.

 
"Homofobiyaya yer yoxdur. HİV qarşısının alınması, müalicəsi, qayğı və dəstək üçün ümumi giriş ehtiyacı olan hər kəs üçün təmin edilməlidir – kişilərlə cinsi əlaqə olan kişilər də daxil olmaqla", — UNAIDS-in icraçı direktoru bildirib. O vurğulayıb ki, kişilərlə cinsi əlaqədə olan kişilər, inyeksiya narkotiklərinin istehlakçıları və cinsi biznes işçilərinin qanuna görə ayrı-seçkiliyə məruz qalmadığı ölkələr İİV-in profilaktikası üzrə tədbirlərin əhatə dairəsində daha yüksək göstəricilərə nail olublar.

Qeyd edək ki, beynəlxalq ictimaiyyət hər il mayın 17-də homofobiya əleyhinə Beynəlxalq Günü qeyd edir.

 
Avropa Parlamentinin 18 yanvar 2006-cı il tarixli "homofobiya" adlı xüsusi qətnaməsi homofobiyanı "homoseksuallığa və lezbiyenlərə, göylərə, biseksuallara və transseksuallara (LGBT)"irrasional qorxu və nifrət kimi, irqçilik, ksenofobiya, antisemitizm və seksizmə oxşar" kimi müəyyən edir.
 
17 may 1991-ci ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (üst) homoseksualizmi xəstəliklərin hərtərəfli Beynəlxalq Təsnifatından istisna etdi. O vaxtdan bəri homoseksualizm, geniş bir sosial fenomenə — homoseksuallığa yol verərək, diaqnozunu dayandırdı. O vaxtdan homoseksual oriyentasiyanın daşıyıcılarına "homoseksual" termini tətbiq olunmağa başladı: "homoseksual" anlayışı ümumişlək və normativ idi, hansı ki, həm kişilərə (göylərə), həm də qadınlara (lezbiyenlərə) aiddir.

Homofobiyanın beynəlxalq müqavimət günü Azərbaycan üçün aktualdır - axı demokratiya standartları seksual oriyentasiyasından və qender özünüifadəsi üsullarından asılı olmayaraq bütün vətəndaşlara eyni hüquqların verilməsini nəzərdə tutur, müasir cəmiyyətə xas olan müxtəlifliyin Dövlətin qanunvericiliyində və sosial siyasətində nəzərə alınmasını tələb edir.
 

Qeyd edək ki, beynəlxalq "ILGA-Europe"təşkilatının son məlumatlarına əsasən, Azərbaycan 49 Avropa ölkəsi arasında" Göy qurşağı İndeksi " ndə sonuncu yeri tutub. "Göy qurşağı İndeksi "ndə LGBT vətəndaşlarının həyat şəraiti 48 meyar üzrə 6 kateqoriyaya, o cümlədən" bərabərlik və ayrı - seçkilik"," ailə"," nifrət və nifrət dili zəminində Cinayətlər"," gender və cinsi eyniliyin hüquqi etirafı"," toplaşma azadlığı "və"müdafiə" kateqoriyalarına uyğun olaraq qiymətləndirilir. Azərbaycana cəmi 3 mümkün olan 48 "plyus" qoyublar. O cümlədən, bircinsli nikaha Konstitusiya məhdudiyyətinin olmaması, İƏT-in kimsəsiz qadınlar üçün istifadəsi, həmçinin transgender insanlar üçün bəzi hüquqi imkanlar olduğunu qeyd ediblər.
 
ILGA-da qeyd edirlər ki, Azərbaycanda LGBT icmasının nümayəndələri ölkədə homoseksuallıq qanunazidd olmasa da, nifrət və ayrı-seçkilik zəminində törədilən cinayətlərdən daha az qorunur. Tədqiqatın müəllifləri homofobiya zəminində baş verən çoxsaylı kriminal hadisələrin və siyasi xadimlərin ayrı-seçkilik ifadələrinin respublikanın aşağı reytinqini izah edirlər.
 
Əks təqdirdə, ILGA-Europe hesab edir ki, Azərbaycan LGBT vətəndaşları faktiki olaraq həyat günündədir.
 
Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan homofob ölkə statusunu ardıcıl olaraq bir neçə il saxlayır.

Gay.Az